Het chronisch vermoeidheidssyndroom

Door sandra op 7 september, 2012 – 15:15

CVS : Zit het werkelijk tussen je oren, of is er wel meer aan de hand? 

In het jaar 2000 kreeg ik zelf met chronische vermoeidheidsklachten te maken in zulk een erge mate dat het ernstig invaliderend was. Ik kon letterlijk niets meer. Mezelf wassen, aankleden, eten maken, een telefoongesprek voeren, een boek lezen, de trap op gaan, 100 m stappen, ook maar iets onthouden, …het ging gewoon allemaal niet meer en dat terwijl ik nog kleine kinderen in huis had.

Op zoek naar wat er aan de hand was legde ik een hele weg af en zoals zovelen kreeg ook ik te horen dat “het tussen mijn oren zat”.

Gelukkig kwam ik na een zoektocht van enkele jaren toch bij dokters en therapeuten terecht die mijn klachten ernstig namen en vandaag de dag kan ik zeggen dat ik hersteld ben.

Op mijn manier probeer ik dan ook een steuntje in de rug te zijn voor allen die nog altijd met een kluitje in het riet gestuurd worden.

De bedoeling van dit artikel is niet om een medisch onderlegd artikel te schrijven, daar bestaan al een heel aantal goede boeken over en er zijn hele goede dokters die er heel wat meer over weten dan ik. Maar ik wil wel graag mijn visie op de feiten geven als (ex-)patiënte en als natuurgeneeskundige, alhoewel ik goed besef dat ook deze versie gekleurd zal zijn door mijn eigen ervaringen.

Uit eigen ervaring weet ik hoe erg, vernederend en ontmoedigend het is om als chronisch vermoeid patiënt telkens maar weer te horen te krijgen dat het tussen je oren zit. En dit terwijl er ondertussen toch al wel bewezen is dat de meeste mensen met chronische vermoeidheidsklachten wel degelijk aantoonbaar fysiek ziek zijn en ook aldus moeten behandeld worden. Velen krijgen echter nog steeds te horen dat er niets aan hun klachten te doen is en dat ze er maar moeten mee leren leven. Wel ik ben blij dat ik er niet mee leren leven heb maar blijven zoeken ben naar hulp en begrip. Het maakt me nog steeds kwaad om iemand te horen zeggen dat de dokter verteld heeft dat het tussen je twee oren zit, wat jammer genoeg de dag van vandaag nog steeds gebeurt. Klinkklare onzin vind ik dat, maar dat zal je ondertussen al wel begrepen hebben.

Vooral hier wil ik wat verder op ingaan.

Ik ben er dus van overtuigd dat CVS absoluut geen psychosomatische aandoening is maar wel dat het een samenspel van factoren is waarbij emotionele problemen een factor kunnen zijn.

Trouwens de ‘ziekte’ CVS bestaat volgens mij niet. CVS is een patroon van klachten (voornamelijk vermoeidheid) dat verschillende oorzaken kan hebben.

Chronische vermoeidheid kan te wijten zijn aan zowel externe als interne factoren en meestal is het een combinatie van beiden waarbij dikwijls de externe factoren aan de basis liggen. En de ene factor dikwijls oorzaak is van het ontstaan van de volgende factor.

De natuurgeneeskunde steunt op het principe dat ieder mens een zelfgenezend en zelfregulerend mechanisme heeft dat spontaan en instinctief elk verstoord evenwicht herstelt. In principe geneest ziekte dan ook spontaan. Helaas zijn wij als mens tegenwoordig zo gedegenereerd dat dit niet altijd zo meer is.

Veel ziekten ontstaan door vervuiling, hetgeen leidt tot vergiftiging en verzwakking van het zelfgenezend mechanisme dat ieder mens in zich draagt.

De vervuiling kan veroorzaakt worden door o.a. :

  • aanhoudende stress
  • belasting door zware metalen
  • slechte voedingsgewoonten

Nieren, huid, lever en darmen hebben een uitscheidende reinigende functie maar toch kan het voorkomen dat het lichaam niet voldoende gereinigd kan worden en dan ontstaat een ziekte.

Een aantal van die vervuilende factoren zal ik hier verder bespreken :

Aanhoudende stress

Iedereen heeft wel eens stress. Stress voor een examen, stress voor het op reis vertrekken, stress wanneer je iemand nieuw ontmoet, enz.

Op zich is dit ook niet erg en je lichaam kan deze stresspieken absoluut opvangen. Bij verhoogde stress wordt er door je lichaam meer cortisol aangemaakt tot je terug in een toestand van rust verkeert. Maar …aanhoudende stress verstoort de werking van heel dit hormonale stelsel en hierdoor ontstaan er functiestoornissen. Je raakt vermoeid maar doet maar door en de vermoeidheid wordt chronisch. Dit is een vicieuze cirkel van een lichaam dat uit balans is en naar evenwicht zoekt. Na een tijdje is je lichaam niet meer in staat om te voldoen aan de verhoogde behoefte aan cortisol en laat het afweten. Bijnieruitputting komt dan ook vaak voor bij mensen die onder voortdurende stress stonden/staan. Deze personen krijgen daardoor dan ook dikwijls last van gewrichtspijnen.

Iemand die langere tijd moe is en dus niet vooruit kan maar wel wil en daarbij ook nog chronisch pijn lijdt begint vaak negatief te denken. Aanhoudend negatief denken verlaagt je weerstand in het algemeen waardoor je lichaam dan weer ziek wordt en de cirkel is rond.

De mens is 1 geheel : lichaam en geest horen bij elkaar en kunnen niet los van elkaar bestaan, er is een voortdurende wisselwerking tussen beiden.

Uiteraard kan een depressie op zich ook gepaard gaan met vermoeidheidsklachten maar de vraag is natuurlijk : “Wat was er eerst, de depressie of de vermoeidheid?”. Uit ervaring kan ik zeggen dat het heel begrijpelijk is dat iemand die al jaren met een CVS problematiek leeft de moed wel eens verliest en negatieve gevoelens krijgt. Hoe zou je zelf zijn wanneer je de wereld aan je voorbij ziet gaan zonder te kunnen deelnemen? CVS dus afdoen als louter een psychische stoornis veroorzaakt door te veel stress en/of een depressie zonder naar het fysieke te kijken is dus wel heel kort door de bocht. Sommige mensen zijn vanuit hun constitutie trouwens vatbaarder voor dit soort klachten. Vooral mensen met een heel perfectionistische instelling lopen hierbij het gevaar om zichzelf te veel uit te putten. Onze maatschappij is vooral gericht op presteren. We moeten én full-time werken, én goed voor onze kinderen zorgen, én het huishouden beredderen, én een goed gevuld sociaal leven leiden, én voldoende tijd aan onze hobbies besteden, én …. We lopen onszelf voorbij. Onze maatschappij eist veel en iedereen vindt dit “normaal” want iedereen doet dit toch. Maar is dit wel zo normaal? Op tijd luisteren naar de signalen van je lichaam zijn de meesten verleerd. En net dat is zo belangrijk. Je lichaam beschikt over een enorm groot zelfgenezend mechanisme maar te is te. Je kan het vergelijken met een springveer. Je kan ze een paar maal uittrekken waarna ze terug haar normale vorm aanneemt maar rek je haar te dikwijls en te ver uit dan is ze niet meer in staat om haar oorspronkelijk vorm terug in te nemen. Net zo gaat het met ons lichaam. Op een bepaald moment kan ons lichaam het niet meer aan en dan geraak je niet meer hersteld. Alhoewel voortdurende stress absoluut wel een tot de klachten bijdragende factor is kan men dit niet zomaar met enkel stressbeheersing oplossen. Men moet gaan kijken wat er nog meer in het lichaam aan het fout lopen is en dit doeltreffend behandelen.

Belasting door zware metalen

Ieder van ons zal moeten erkennen dat ons milieu sterk vervuild is. Door de vervuiling van lucht, water en bodem komen de toxische stoffen ook terecht in onze voeding. In lage dosering zijn zware metalen essentieel voor ons lichaam maar in hoge dosissen zijn ze zeer toxisch! Gelukkig beschikt ons lichaam over het vermogen om een bepaalde hoeveelheid van deze toxische stoffen te verwerken maar ook hier geldt te is te. Indien je bv. in een verffabriek werkt, veel blikvoeding consumeert, in de stad woont en amalgaanvullingen in je mond hebt, kan het voor je lichaam te veel worden. Je lichaam krijgt deze toxische stoffen niet meer afgevoerd met als gevolgen o.a. een verminderde immuniteit dus vatbaarder voor virale en bacteriële infecties waar dan ook heel veel CVS-patiënten mee te kampen hebben. Ook electrosmog is niet meer weg te denken uit onze maatschappij en heeft een invloed op onze gezondheid. Jammer genoeg leven we nu in deze geïndustrialiseerde wereld waarin geld dikwijls belangrijker is dan gezondheid en waarbij velen zich niet meer de vraag stellen of de bijdrage die ze leveren aan de milieuvervuiling een effect zou kunnen hebben op de gezondheid van zovelen.

Verkeerde voedselkeuze

Het spreekt voor zich dat gezonde voeding een belangrijke rol speelt bij het onszelf gezond houden. Indien je slechte benzine in je auto tankt zal deze ook niet rijden of toch al zeker niet blijven rijden. Zo is het ook met ons lichaam. We hebben allemaal bepaalde voedingsstoffen nodig om ons lichaam goed te laten functioneren. Gezonde voeding in de juiste voedselcombinaties en met het juiste zuur-base evenwicht is dan ook van essentieel belang. In deze fastfood wereld zien we jammer genoeg dat hier veel te weinig aandacht aan wordt geschonken. Ik verwijs graag naar mijn voorgaande blogs ivm gezonde voeding en voedselcombinaties.

Meer en meer krijgen we ook te maken met voedselintoleranties (dikwijls als gevolg van een overbelast darmstelsel). Uiteraard is het zeer belangrijk om die voedingsmiddelen waartegen je lichaam reageert voorlopig (en misschien wel voorgoed) uit je voedingspatroon te schrappen. Er bestaan goede testen om dit op te sporen.

Ook interne factoren mogen niet over het hoofd gezien worden. Indien je lichaam om wat voor reden dan ook niet meer in staat is om zichzelf te regenereren dat wordt je ziek. We zien dan ook dat mensen met chronische vermoeidheidsklachten zeer vaak een onderliggende ziekte hebben. Bekend is allicht dat ziekten zoals kanker en aids vermoeidheid kunnen veroorzaken vaak door de gebruikte medicatie maar het hoeft niet altijd zo voor de hand liggend te zijn.

Veel patiënten komen op de praktijk met een bloeduitslag waarbij ze melden dat alles oké is. Maar indien je dan verder gaat kijken blijkt dat een heel aantal factoren waarvan ondertussen toch al wel bekend is dat ze chronische vermoeidheid kunnen veroorzaken niet onderzocht zijn (ik denk bv. aan latent aanwezige virusinfecties, bacteriën, hormonale disfuncties, enz,) . Het hangt er dus maar vanaf wat je normaal vindt. Hierbij heb ik twee opmerkingen. Veel behandelaars weten niet waar je naar moet zoeken en indien je dit dan niet test, weet je ook niet of het wel oké is. De tweede opmerking die ik hierover heb is “Wat is een normale waarde”. Sommige testwaarden hebben zulke een grote range dat het eigenlijk niet oké is om een uitslag als normaal te beschouwen wanneer de testresultaten juist op de minimum of maximum waarde liggen. Het bewijst alleen maar dat je lichaam niet optimaal functioneert, beter zou zijn om te streven naar optimale waarden.

Wanneer we goede onderzoeken verrichten zullen we in de praktijk zien dat veel mensen met chronische vermoeidheidsklachten lijden aan één of andere auto-immuunziekte. Je immuunsysteem is volledig op hol geslagen. Dikwijls moeten deze mensen jaren zoeken naar een juiste diagnose.

Er bestaan verschillende hypothesen over het ontstaan van auto-immuunziekten in het algemeen.

Een eerste hypothese is dat ze de nasleep van een infectie zijn. Ontstekingen die het gevolg zijn van een infectie met een virus of een bacterie stoppen normaal gezien zodra alle ziekteverwekkers zijn vernietigd en de beschadigde cellen zijn opgeruimd. Maar in dit geval blijft ook nadat de infectie verdwenen is, de reactie van het immuunsysteem doorgaan en worden gezonde lichaamseigen weefsels aangevallen. Omdat deze altijd aanwezig zijn, ontspoort de ontsteking en wordt chronisch.

Het zou ook om een primaire fout in het immuunsysteem kunnen gaan. Op een bepaald ogenblik in het leven gaat het zich vergissen van doel en eigen organen als vreemd beschouwen. Naargelang de cellen of organen waartegen de reactie gericht is, krijg je dan de ene of de andere auto-immuunziekte. Een orgaanspecifieke auto-immuunziekte blijft beperkt tot één orgaan of zelfs een deel ervan. Een voorbeeld is diabetes type I. Dan worden alleen de cellen in de alvleesklier die insuline aanmaken vernietigd. Bij een systeemziekte is ze gericht tegen cellen verspreid over het hele lichaam. Zoals bv. bij systeemlupus.

Het immuunsysteem kan ook uit balans geraken door het innemen van bepaalde medicatie.

Al deze stellingen zullen wel een grond van waarheid hebben.

Meer en meer wordt er toch ook in de klassieke geneeskunde gedacht aan het verband tussen darmproblematiek en het ontstaan van auto-immuunziekten.

In de darm leven grote hoeveelheden darmbacteriën. Deze darmbacteriën worden grofweg ingedeeld in twee groepen: nuttige en schadelijke darmbacteriën. Samen heten ze de darmflora. Bij een gezonde darmflora zijn de nuttige en schadelijke darmbacteriën met elkaar in evenwicht. Dit betekent dat de hele darmwand ‘bezet’ is met bacteriën, en dat er voldoende nuttige bacteriën zijn.

Als de darmflora verstoord raakt, krijgen de schadelijke bacteriën ongebreideld de kans om zich te vermenigvuldigen.

Verder is de darm nog opgebouwd uit het slijmvlies en de buitenste wand met daarin de tight-junctions.

Men kan dit vergelijken met een soort poortjes die opengaan om de benodigde mineralen en vitamines via de darmwand naar de bloedbaan te brengen. Nadien moeten deze poortjes zich terug sluiten om eventuele voor het lichaam nadelige indringers de toegang tot de bloedbaan te ontzeggen.

Wanneer de darmflora niet in orde is m.a.w. de schadelijke bacteriën hebben de nuttige bacteriën verdrongen, de slijmlaag van de darm is aangetast en de de tight-junctions werken niet meer naar behoren, ontstaat een zogenoemde lekkende darm (Leaky gut). Door dit fenomeen komen er indringers in je bloedbaan terecht die daar niet mogen zitten. Het immuunsysteem van het bloed herkent die als vreemd en probeert die te elimineren. Als een van de structuren op een van de weefsels van het lichaam identiek is aan een bepaalde structuur waarvoor het immuunsysteem in actie geschoten is dan krijgt de mens met genetische voorbeschikking een auto-immuun ziekte tegen dat weefsel.

Bovendien gebeurt ook de opname van vitamines en mineralen niet meer naar behoren. En de cirkel is rond. Het immuunsysteem moet in werking treden maar is verzwakt door de slechte immuniteit in de darmen en ziekteverwekkende kiemen raken moeilijk opgeruimd met als resultaat een verminderde weerstand en een immuunsysteem dat volledig van slag is.

Een groot probleem bij vele CVS patiënten is dat ze door stress, verkeerde voeding, door medicatie-gebruik, door vervuiling, ed. problemen ontwikkeld hebben m.b.t. hun darmfunctie. Velen hebben dan ook een lekkende darm. Jammer dat zelfs vele dokters dit probleem vaak over het hoofd zien. Tijdens het uitwerken van mijn eindwerk voor mijn studie van natuurgeneeskundige over de ziekte van Bechterew had ik een gesprek met een reumatologe. Ik viel bijna omver van verbazing toen ze volledig uit de licht kwam vallen toen ik het over lekkende darm en tight-junctions had. Ze had hier nog nooit van gehoord en bekeek me of ik gek geworden was. Ze vroeg me zelfs hoe je dit dan kon zien… heb je dan constant diarree???? Nochtans is dit een belangrijk gegeven want zoals in het begin reeds gezegd, zorgt de darm voor 80% van je immuniteit. Niet te verbazen dat indien het daar misloopt, je ook andere klachten zal ontwikkelen waaronder vaak auto-immuunziekten. Het verzorgen van onze darmen moet dan ook 1 van de prioriteiten zijn bij het aanpakken van chronische vermoeidheidsklachten.

Ik zou nog bladzijden vol kunnen schrijven over mijn persoonlijke ervaring met CVS en ik ben me er dan ook absoluut van bewust dat deze uitleg totaal niet volledig is. Zo spelen vandaag de dag vrije radicalen ook nog een grote rol in het ondermijnen van ons immuunsysteem. En uiteraard zijn er ook nog andere systemen bij betrokken. CVS is een complex gegeven waar reeds menig boeken over geschreven zijn. Toch hoop ik met deze blog mijn visie vanuit mijn eigen ervaring en vanuit de natuurgeneeskunde een beetje duidelijk gemaakt te hebben. En ik hoop vooral de lezer er van vanuit mijn eigen ervaring van verzekerd te hebben dat chronische vermoeidheidsklachten “NIET tussen de oren zitten”.

Behandeling :

Ik pleit absoluut voor een samenwerking tussen een goede klassiek geschoolde arts die goed op de hoogte is van de problematiek en dan ook gericht kan gaan zoeken naar het dieper liggende probleem en een natuurgeneeskundig therapeut die ondersteunend kan werken.

In de natuurgeneeskunde gaan we altijd de mens in zijn totaliteit behandelen en kijken naar de persoon die we voor ons hebben maw we gaan de zieke behandelen en niet zijn ziekte. Ziek zijn is een toestand die te maken heeft met de wisselwerking tussen de binnen- en buitenwereld, tussen lichaam en geest, die sterk beïnvloed wordt door de individuele persoonlijkheid, door de levenswijze, door het voedingspatroon en nog zoveel meer. Iedereen is uniek en zal dan ook een aan zijn situatie aangepast behandelingsplan krijgen.

Volgende natuurgeneeskundige therapieën kunnen succesvol ingezet worden in de strijd tegen CVS :

Darmherstellende therapie : via een ontlastingsonderzoek gaan we de toestand van de darmflora na. Nadien gaan we stapsgewijs en met gebruikmaking van natuurlijke producten de flora terug in een zo goed mogelijke staat brengen. We passen hierbij volgende 4 stappen toe : ontgifting, elimineren van pathogenen, pre- en probioticatherapie, opbouw immuunsysteem. De behandeling is uiteraard persoongebonden en wordt afgestemd op de zieke persoon. Vanuit de natuurgeneeskunde wordt aan deze therapie het grootste belang gehecht.

Voedingstherapie : opsporen van voedselintoleranties en aanpassen van het voedingspatroon met het in acht nemen van de juiste voedselcombinaties en het zuur/base evenwicht is van groot belang. Veel mensen eten momenteel veel te veel verzurende voeding wat kan bijdragen aan allerlei reumatische klachten. Te veel vleesconsumptie is de belangrijkste verzurende factor.

Biorelaxatie of stressbeheersing: stressbeheersing is zoals voordien aangehaald uiteraard van groot belang. Via biorelaxatie herstellen we het natuurlijke evenwicht wat onze immuniteit en ons algeheel functioneren ten goede zal komen. Het zal ons helpen om op een goede opbouwende manier met de druk van dit dagelijkse leven om te gaan.

Dermasegmentale reflexologie : kan ingezet worden ter behandeling van spierspanningen waar zoveel CSV patiënten onder gebukt gaan. Het maakt de spieren terug los maar heeft ook een reflectorische werking naar organen toe.

Podosegmentale reflexologie : kan ondersteunend werken bij orgaandisfuncties. Via reflexpunten in de voeten kunnen we werken aan het terug in balans brengen van bepaalde organen.

Bachbloesemtherapie : is een zachte manier om doeltreffend ondersteuning te bieden bij alle problemen van emotionele aard

Kruidengeneeskunde : door gebruikmaking van kruiden gaan we het lichaam ondersteunen. We gaan hierbij gericht kruiden kiezen al naargelang het klachtenpatroon. De bedoeling is om het zelfherstellende mechanisme van ons menselijk lichaam te stimuleren.

Gesprekstherapie : een luisterend oor is soms goud waard en kan bepaalde inzichten verschaffen waardoor je beter naar je eigen lichaam leert luisteren.

Meer info vind je op deze website onder het onderkopje therapieën.

Voor allen die met chronische vermoeidheidsklachten te maken hebben :

Ik wens jullie vanuit mijn hart veel succes toe in jullie strijd tegen CVS en veel moed om door te zetten en ondanks het vele onbegrip te geloven in jullie herstel.

Ikzelf ben er het beste bewijs van dat er een weg terug mogelijk is!

Met dank aan de volgende medici en para-medici die mij allen op hun eigen unieke manier inzicht verschaften in mijn ziekte en hun bijdrage leverden aan mijn herstel :

Dr. F. Coucke (internist), Dr. J. De Wachter (huisarts), Frank Verbrugge (acupuncturist), Tinne Vandenbergh (kinesiste), Jan Dries en alle docenten van de Europese Academie voor Natuurlijke Gezondheidszorg