Door sandra op 7 september, 2012 – 12:28

Glutenintolerantie, een toenemend probleem!

Meer en meer mensen krijgen vroeg of laat last van een glutenintolerantie.

In dit artikel zal ik op een eenvoudig manier een beter beeld scheppen over gluten en de problemen die ze kunnen veroorzaken.

Wat zijn gluten?

Granen bestaan voor een groot gedeelte uit koolhydraten en voor een kleiner deel (ong. 15%) uit eiwitten. Bij de graansoorten tarwe, rogge en gerst bestaat dit eiwit bijna volledig uit gluten. Dit eiwit wordt ook wel kleefeiwit genoemd omdat dit het deeg bij de verwerking elastisch houdt. Daarom zijn meelsoorten met gluten bijzonder geschikt om te bakken.

Normaal worden deze eiwitten in de darm afgebroken, maar bij personen met een glutenintolerantie is dat niet het geval. Integendeel, wanneer deze mensen gluten in hun dunne darm krijgen wordt het immuunsysteem geactiveerd en produceert het anti-lichamen. Vervolgens gaat het darmslijmvlies ontsteken en wordt het beschadigd, de darmvlokken vlakken af en aangroeiende vlokken kunnen niet meer volledig tot ontwikkeling komen. Het immuunsysteem is voortdurend actief en het organisme moet onafgebroken strijden tegen een ontstekingshaard in de darm wat veel energie kost.

In de dunne darm geschiedt normaliter de resorptie van de voeding. Door het verlies aan darmvlokken ontstaat er echter een geringer contactoppervlakte met de voeding en kunnen zo de voedingsbestanddelen niet meer voldoende opgenomen worden met als gevolg een tekort aan energieleveranciers.

Waardoor wordt een glutenintolerantie veroorzaakt?

Glutenintolerantie komt steeds vaker voor.

Een relatie met erfelijkheid, eet- en leefgewoonten, milieu- en amalgaamvergiftiging naast aantasting van de darmflora door het veelvuldig gebruik van medicatie zoals bv. antibiotica en tot slot electrostress wordt sterk vermoed.

Wat zijn de sypmtomen?

De meest kenmerkende symptomen zijn: diarree, verstopping, vermoeidheid, gewichtsverlies, bloedarmoede, ontstekingen in de mond en huidafwijkingen. Verder komen als klachten voor: slaapzucht, pijnlijke gladde tong, eczeem, slechte eetlust, hartkloppingen, oedeem, buikpijn, opgezette buik, een opgeblazen gevoel, een stinkende overmatig ontlasting, misselijkheid en overgeven, spierslapte en -vermindering, gewrichts- en botpijn, hoofdpijn en klachten zoals depressie en emotionele geirriteerdheid. Ziekten als MS, ME, reumatische aandoeningen, vroegtijdige dementie, stress- en burnoutsyndroom hebben mogelijks een relatie met glutenintolerantie.

Als gevolg van de (micro) darmbeschadigingen, kunnen secundaire allergieën optreden, zoals melk- en lactose intolerantie. In dat geval kun je ook geen melkproducten eten en alle producten waar lactose aan toegevoegd is.

Waar zitten gluten in?

Gluten is het eiwit dat voorkomt in:

Tarwe, Rogge en Gerst :

• Meel, tarwemeel, griesmeel, tarwebloem, couscous, bulgur, seitan
• Graankiemen, graankorrels, graanvlokken
• Roggemeel, roggebloem
• Gort
• Spelt (wilde tarwe)
• Kamut
• Mout (zit o.a. in bier)
• Maltose (veel gebruikt zoetmiddel!)

Glutenvrij zijn:

• Groenten
• Fruit
• Aardappelen
• Peulvruchten
• Melk
• Yoghurt
• Kaas
• Eieren
• Vlees
• Vis
• Kip
• Olie
• Margarine
• Boekweit
• Cassave
• Johannesbroodpitmeel
• Mais
• Quinoa
• Rijst
• Soja
• Tapioca
• Havermout, havervlokken, havermeel (opgelet : veel haver is gecontamineerd dus let op de verpakking!)

Rijk aan voedingsvezels en glutenvrij zijn:

• Aardappelen
• Boekweitkorrels en vlokken
• Fibrex = suikerbietvezel
• Fruit, gedroogde en geweekte zuidvruchten, kokos, vijgen enz
• Groenten en rauwkost
• Maiskorrels en vlokken en maiszemelen
• Noten bv. cashew, pistachenoten, walnoten, pinda’s, amandelen
• Peulvruchten
• Zaden, zoals lijnzaad, maanzaad, sesamzaad
• Pitten bv. pijnboompitten en zonnebloempitten
• Zilvervliesrijst
• Quinoa

Behandeling :

De eerste en belangrijkste regel om de klachten doeltreffend te behandelen bestaat erin om strikt glutenvrij te eten.

Hieronder volgt een lijst van wat in een glutenvrij dieet absoluut NIET mag:

– alle soorten “gewoon” brood; ook beschuiten en crackers
– alle soorten “gewoon” gebak: taarten, wafels, pannenkoeken, koekjes,…
– alle “gewone” deegwaren: macaroni, spaghetti, vermicelli, tagliatelle,…
– paneermeel (kroketten, schnitzel, gepaneerd kippenlapje,…)
– één van de hoger vermelde bloem- of zetmeelsoorten om een soep of saus te binden (let ook op bij kant-en-klare sausbinders!)
– alle industrieel bereide gerechten waarvan u niet met zekerheid weet of alle gebruikte ingrediënten wel glutenvrij zijn (soepen, sauzen, visbereidingen, vleesbereidingen zoals worst en paté)
– alle gemoute dranken en granenkoffie

– roomijs en andere nagerechten (tenzij specifiek vermeld als glutenvrij)

– mayonaise of dressing (controleer de ingrediëntenlijst!)

Wat kan u wel gebruiken in het glutenvrije dieet:

– glutenvrij brood, glutenvrije crackers/toasten
– glutenvrij gebak
– aardappelen, rijst, glutenvrije deegwaren
– glutenvrij paneermeel
– om een soep, saus of nagerecht te binden: rijst en rijst(zet)meel, maïs(zet)meel, aardappelen en aardappelzetmeel, tapioca, gelatine, sojabloem, johannesbroodpitmeel, eieren, room
– alle groenten, vlees- en vissoorten die u glutenvrij klaarmaakt
– olie, boter, margarine
– tuinkruiden en ongemengde specerijen

– zelf getrokken vlees- of visbouillon

– gemalen vleeswaren zonder extra toevoegingen (bv. voor américain)
– glutenvrij klaargemaakte rosbief of varkensgebraad

– kaas (platte kaas, Hollandse kaas,…)

– confituur, honing, chocolade
– fruit: vers, onder vorm van fruitsap of verwerkt met glutenvrije hulpmiddelen
– melk,cacaopoeder, koffie, thee

Glutenvrij brood, glutenvrij gebak en glutenvrije deegwaren zijn in de meeste dieetwinkels verkrijgbaar of kan je zelf bakken met glutenvrije bloem.

Omdat ook stress een rol zou spelen moet u proberen om stressvolle situaties zoveel mogelijk te voorkomen of een methode te vinden om beter met stress om te gaan zoals bv. biorelaxatie.

Meer info over biorelaxatie vindt u hieronder. Klik op “Meer lezen over” om het volledige artikel te kunnen lezen.

Biorelaxatie

Een beschadigd darmslijmvlies is bijzonder toegankelijk voor allerlei schadelijke stoffen. Geef daarom de voorkeur aan biologisch geteelde voedingsmiddelen en mijd roken, alcohol en zoetigheid.

Na een gericht stoelgangsonderzoek kan een behandeling ingesteld worden om via natuurlijke middelen de ontstekingen in de darm te bedaren en het darmslijmvlies en de darmflora terug op te bouwen. Raadpleeg hiervoor een goede arts of therapeut met de nodige ervaring op dit gebied. Meer info over darmtherapie vind u hieronder. Klik op “Meer lezen over” om het volledige artikel te kunnen lezen.

Darmtherapie

Belangrijke opmerking

Wees je ervan bewust dat een klein beetje glutenvrij eten niet bestaat.

Belangrijk om weten is dat zelfs een heel klein beetje van de verboden producten al teveel is, vb. :

– een beetje paneermeel boven op een te gratineren gerecht

– het koekje bij de koffie

– de vermicelli in de soep.

Kortom, alles moet werkelijk glutenVRIJ zijn.

Maar niet getreurd. Er bestaan genoeg lekkere glutenvrije producten.